SON FİYAT HAREKETLER
Referans fiyatlar geçtiğimiz ayda çöktü.
• Temmuz vadeli NY/ICE kontratı vade tarihi dolmadan önce birkaç gün içinde değerinin %30’unu kaybetti ve 22 Haziran’daki 144 cent/ lb’den 24 Haziran’a kadar 100 cent/lb’ye düştü.
• Aralık vadeli NY/ICE kontratındaki çöküş biraz daha geniş zaman aralığına yayıldı ve 17 Haziran’dan 6 Temmuz’a kadar sürdü. Bu süre zarfında Aralık vadeli kontrat değerlerinin %25’ini kaybederek 120’den 90 cent/lb’ye geriledi. NY/ICE borsası, Aralık fiyatlarının ABD Tarım Bakanlığı raporunun yayınlandığı gün (12 Temmuz) limit düşüşte kapanmasıyla dalgalı seyrine devam ediyor.
• NY/ICE vadeli işlemlerine benzer şekilde, 2021/22’den 2022/23 hasat yılına geçiş döneminde A Endeks için izlenmesi gereken iki fiyat serisi oluştu. A Endeksin 2021/22 versiyonu değerleri 21 Haziran’daki 161 cent/lb’den 7 Temmuz’a kadar 130 cent/lb’nin altına (%-19) düştü. A Endeksin İleri A Endeksi olarak adlandırılan 2022/23 versiyonu için değerler 23 Haziran’daki 125 cent/lb’den 7 Temmuz’da 106 cent/lb’ye (%-15) düştü.
• Çin Pamuk Endeksi (CC 3128B) birkaç aydır değer kaybetmeye devam ediyor (164 cent/ lb yakınlarındaki zirve değerler en son Mart’ta görüldü) ancak düşüşü Haziran’da hızlandı. Değerler 15 Haziran’daki 143 cent/lb’ye yakın seviyelerden 12 Temmuz’a kadar 120 cent/ lb’nin altına geriledi (%-16). Yerel bazda CC Endeksi 15 Haziran ile 12 Temmuz arasında 21.150’den 17.600 RMB/ton’a düştü (%-17). RMB geçtiğimiz ay dolar karşısında 6,70 RMB/USD yakınında nispeten sabit kaldı.
• Hindistan spot fiyatları (Shankar-6 kalitesi) 17 Haziran ile 12 Temmuz arasında 164 cent/ lb’den 142 cent/lb’ye düştü (%-13). Yerel bazda gerileme 100.000’den 85.000 INR/candy’ye (%-15) oldu. Hint rupisi USD karşısında küçük bir değer kaybı ile 78’den 79 INR/USD’ye çıktı.
• Pakistan spot fiyatları Haziran başında düşmeye başladı. Değerler 139 cent/lb’ye yakın seviyelerden, son işlemlerdeki 94 cent/lb’ye (%32) düştü. Yerel bazda fiyatlar Haziran başında 22.500’den son zamanlardaki 16.000 PKR/ maund’a indi (%-29). Pakistan rupisi Haziran başlangıcı ile günümüz arasında 198’den 207 PKR/USD’ye değer kaybetti.
ARZ, TALEP VE TİCARET
Son ABD Tarım Bakanlığı raporu hem 2021/22 hem de 2022/23 hasat yılları için hem dünya üretimi hem de işletme kullanımı rakamlarında düşüşlere yer verdi. 2021/22 için küresel üretim tahmini -0,7 milyon balya (116,2 milyona) ve küresel tüketim tahmini -1,9 milyon balya (119,8 milyona) düşürüldü. 2022/23 için küresel üretim -1.2 milyon balya (120,7 milyona) ve küresel tüketim öngörüsü -1.6 milyon balya (119,9 milyona) düşürüldü. Kullanımdaki düşüşlerin üretimdeki düşüşleri geçmesiyle birlikte küresel kapanış stokları arttı. 2021/22 öngörüsü +1,1 milyon balya artarak 84,0 milyona yükseldi. 2022/23 için yapılan tahmin ise +1,6 milyon balya artışla (84,3 milyona) yükseldi. Ülke bazında 2021/22 üretimindeki en büyük değişiklikler Brezilya (-400.000 balya ile 12,3 milyona) ve Özbekistan (-100,000 balya ile 2,7 milyona) içindi. 2022/23 hasadı için en büyük değişiklikler ise ABD (-1,0 milyon balya ile 15,5 milyona) ve Brezilya (-200.000 balya ile 13,0 milyona) içindi. 2021/22 veya 2022/23 işletme kullanımı rakamlarında yukarı yönde ülke düzeyinde revizyonun olmaması dikkate değer olabilir. 2021/22 için yapılan en büyük değişiklikler arasında Çin (-1,0 milyon ile 37,0 milyona), Vietnam (-400.000 balya ile 6,9 milyona), Bangladeş (-300.000 ile 8,0 milyona), Pakistan (-100.000 balya ile 10,9 milyona) ve Özbekistan (- 100.000 balya ile 2,7 milyona) yer aldı. 2022/23 tüketim tahminleri Çin (- 500.000 balya ile 37,5 milyona), Hindistan (-500.000 balya ile 25,0 milyona), Bangladeş (-300.000 balya ile 8,6 milyona) ve Vietnam (- 300.000 balya ile 7,1 milyona) için düşürüldü. 2022/23 için global ticaret tahmini -1,1 milyon balya (46,4 milyona) düşürüldü. İthalat tarafında en önemli değişiklikler arasında Çin (-500.000 balya ile 10,0 milyona), Bangladeş (-300.000 balya ile 8,5 milyona) ve Vietnam (-300.000 balya ile 7,2 milyona) için yapılanlar yer aldı. İhracat tarafında, en büyük revizyonlar ise ABD (-500.000 balya ile 14,0 milyona) ve Avustralya (+300.000 balya ile 6,0 milyona) için yapıldı.
FIYATLARA BAKIŞ
Son dönemde yaşanan dalgalanmalar pamuk piyasasıyla sınırlı kalmadı. Haziran ayında pek çok emtia önemli ölçüde değer kaybetti. 9 Haziran ve 5 Temmuz arasında (düşüşlerin büyüklüğünü tanımlamak için sistematik olmayan bir şekilde seçilen tarih aralığı), pamuk %-25 düştü (NY/ICE Aralık vadeli kontrat), mısır %-19 düştü (Chicago Board of Trade, Aralık kontratı), soya fasulyesi %-17 düştü (Chicago Board of Trade, Kasım kontratı), buğday %-25 düştü (Chicago Board of Trade, Aralık kontratı), bakır %-20 düştü (London Metal Exchange, vadeli) ve Brent ham petrol %-12 düştü (ICE, vadeli). Emtia sektöründeki kayıpların yayıldığı alan, bütün kategori için yatırımcı hassasiyetinde büyük bir değişikliğin olduğunu gösteriyor. Enflasyonun etkileri, teşviklerin geri çekilmesi, artan faiz oranları ve olası bir durgunlukla ilgili endişelerin tümü, spekülatif yatırımların tersine çevrilmesini açıklayan nedenler olabilir ve bunların tümü kayıplara katkıda bulunabilir. Makroekonomik ortamın fiyatlar üzerinde baskı oluşturmaya devam etmesi beklenebilir ancak pamuk piyasasını destekleyecek güçler de mevcut. ABD pamuk üretimi için mevcut ABD Tarım Bakanlığı tahmini 15,5 milyon balya seviyesinde olup Batı Teksas’taki yoğun kuraklık nedeniyle bu zamanla küçülebilir. Mevcut hasat rakamı 2021/22 rakamından iki milyon balya daha düşük ve ABD pamuk ihracatlarının beş yıllık ortalamasına (2017/18-2021/22) eşit durumda. ABD’nin ihracat yanı sıra yerel üreticilere de 2,5 milyon balya tedarik etmesi gerekecek. ABD’de en son yaşanan kuraklıktan ciddi şekilde etkilenen mahsulde (2020/21) hasat sadece 14,6 milyon balyaya ulaşabildi. O hasat yılında ABD, bir önceki yılda biriken stoklar nedeniyle yetiştirdiğinden daha fazlasını ihraç edebildi. ABD 2022/23 hasat yılına düşük stoklarla giriyor. Bu durum ABD sevkiyatlarının kısıtlanmış olabileceğini gösteriyor. ABD dünyanın en büyük ihracatçısı olduğundan, bu uluslararası fiyatlara bir miktar destek verebilir.
