SON FİYAT HAREKETLERİ
Geçen ayda Çin ve Pakistan fiyatları oldukça keskin bir düşüş yaşarken diğer karşılaştırmalı uluslararası değerler sabit kaldı.
New York vadeli işlem fiyatlarından Mart kontratları büyük ölçüde değişmeden kalırken geçen ay içinde bulunduğu 58 ve 61 cent/lb aralığında sıkıştı.
A Endeks de, 65 ile 69 cent/lb arasında tutunarak, nispeten dengeli seyretti.
CC Endeks ile tanımlanan Çin fiyatları Kasım ayı sonlarında yeni bir düşüş eğilimine girdi. Geçen ay boyunca, CC Endeks %7 daha kaybederek uluslarası birimlerde 110 cent/lb’den 102 cent/lb’ye ve yerel birimlerde 14.800 RMB/ton’dan 13.900 RMB/ton’a geriledi.
CC Endeksin nakit fiyatlarda ortaya koyduğu son düşüşlere rağmen, Çin ZCE vadeli işlemler piyasası daha da fazla kayıp öngörmeye devam ediyor. En çok işlem gören Mayıs kontratının değeri 95 cent/lb (12.900 RMB/ton) yakınlarındaki seviyelere indi.
Shankar-6 tipi için Hindistan spot fiyatları Kasım başında yerel birimlerde hafif hareketlenme ile 32.900 INR/candy’den Aralık başında 33.100 INR/candy’ye çıktı. Uluslararası birimlerde ise değerler sabit kalarak sadece 61 ve 62 cent/lb arasında değişti.
Pakistan spot fiyatları yerel birimlerde aşağı kayarak 5.100 PKR/maund’dan 4.700 PKR/maund’a indi. Uluslararsı birimlerde fiyatlar 61 cent/lb’den 56 cent/lb’ye düştü.
ARZ, TALEP VE TİCARET
Son ABD Tarım Bakanlığı raporunda hem üretim hem tüketim dünya tahminleri düşürüldü. Global üretim rakamı 630.000 balya azaltılarak 119,6 milyon balyadan 119.0 milyon balyaya çekildi. Ülke bazında hasat beklentilerine önemli değişiklik yapılanlar sadece ABD (-474.000 balya ile 15,9 milyona) ve Yunanistan (-165.000 balya ile 1,3 milyona) oldu. Küresel tüketim rakamı 1,3 milyon balya azaltılırken dikkate değer ülke bazlı değişikliklerin arasında Çin (-500.000 balya ile 37,0 milyona), Hindistan (-500.000 balya ile 24,0
milyona), ve Türkiye (-100.000 balya ile 6,4 milyona) bulundu. Ticaret anlamında, global rakamlarda çok az değişiklik yer alırken dünya ithalat öngörüsü sadece 100.000 balya düştü (34,2 milyona). Ülke bazında en büyük değişiklikler Türkiye (-200.000 balya ile 3,6 milyona), Tayland (-100.000 balya ile 1,5 milyona), ve Hindistan (+300.000 balya ile 1,1 milyona) içindi. İhracat rakamlarındaki tek önemli değişiklik ise Yunanistan için yapıldı (-145.000 balya ile 1,0 milyona).
FIYATLARA BAKIŞ
Son birkaç yıl için fiyat hareketleri ihraç edilebilir arz ve ithalat talebi dinamikleri ile açıklanabilir. Çin hükümeti, rezerv sistemi aracılığı ile büyük alımlar yaparken, işletmelerin siparişlerini yerel üretim pamuğa göre daha yüksek oranda ithal pamukla tamamlamasına izin vermiş oldu ve bu da küresel ithalat talebi
yukarıya taşıdı. Güçlü Çin ithalat talebi ve Batı Teksas’taki sürekli kuraklık, stokların ABD’nde birikmesini engelleyerek ihraç edilebilir stokları düşük seviyede tuttu ve son üç hasat yılı için yüksek fiyatları destekledi. 2014/15’te durum tersine dönüyor. Batı Teksas’ta rahatlayan kurak hava şartları ABD hasat tahmininin geçen yıldan %25 daha fazla olmasını beraberinde getirdi. Aynı zamanda, Çin ithalatlarda
geri çekiliyor. Çin ithalat kotası yıllık bazda tahsis edilmekte ve son açıklanan kota kısıtlaması 2015 için olduğundan, bu durum hali hazırda küçülen Çin ithalat talebi için kanıt niteliği taşımakta. Son verilere göre, Ekim ayındaki Çin pamuk ithalatları 2009’dan beri en düşük seviyede gerçekleşti (81.898 ton veya 376.000 balya). Bu rakam geçen yıla göre %42 düşüş anlamına gelmekte. Eğer kota kısıtlaması Çin hükümetinin çizdiği hatlarda gerçekleşmeye devam ederse (2015’te sadece 4,1 milyon balyalık kotanın açılacağı) geçen
yıla göre benzer düşüşleri gelecek aylarda da da bekleyebiliriz. Çin ithalatlarında karşılık gelecek geri çekilmenin ihracatçı ülkeleri farklı şekilde etkilemesi beklenebilir. ABD ihracatları geçen hasat yılında keskin bir şekilde düşmüş ve sevkiyatlar 2011/12 ve 2012/13 ortalaması olan 6,1 milyon balyadan 2013/14’te 2,7 milyona gerilemişti. ABD ihracatlarındaki düşüş, küçük ABD hasadı (12,9 milyon balya) ve düşük Çin ithalatlarının kombine etkisi ile açıklamabilir. Çin, bütün kaynaklardan 2013/14’te 2012/13’tekinden 7,1 milyon balya daha az ithal etti. ABD ihracatlarında geçen hasat yılında keskin düşüş yaşandığından ve daha küçük Avustralya hasadı diğer kaynaklardan kaliteli pamuk bulunabilirliğini azaltacağından, ABD, 2014/15’te Çin’e yapılacak ihracatlarda diğer ihracatçılar kadar büyük düşüşlerle karşılaşmayabilir. Hindistan, bu hasat yılında ihracatlarında ciddi düşüşler yaşayabilecek ülkeler arasında bulunnuyor. Hindistan pamuğunun kalitesi Çin’de yetiştirilene yakın olarak değerlendirilebileceğinden, bu durum Hindistan’dan yapilacak ithalatlardan Çin elyafına kaymayı muhtemel kılabilir. Hindistan ihracatlarının yarıdan fazlası Çin’e sevk edilmekte. Geçmiş hasat yıllarında, Hindistan’ın Çin’e ihracatlarının %25’i Aralık ayında, Çin kotasının bitiminden hemen önce, ulaşıyordu. Ekim ayında Çin ithalatlarında yaşanan keskin düşüş gelecek için gösterge olursa, sezonsal talepte Hindistan pazarını şu anda vuran dikkate değer bir kayıp da olmalı. Buna bağlı olarak fiyatlarda ortaya çıkacak aşağı yönlü baskı, muhtemelen Hindistan hükümeti tarafından yapılan alımlarla hafifletilmektedir. Ancak, depolamadaki sınırlamalardan dolayı bu alımların nispeten yakın zamanda serbest bırakılması beklenebilir. Bu pamuk piyasaya geri döndükçe ihraç edilebilir arzı artırarak global fiyatlara yeniden aşağı yönde baskı uygulayabilir.
