Sabit vücut sıcaklığı, tüm bedensel fonksiyonlar için oldukça büyük bir önem arz etmektedir. Bu durum, 1980’lerden bu yana, daha büyük rahatlık sağlamak için farklı fonksiyonel sistemlerin geniş kapsamda oluşturulması ve tasarlanması arkasındaki en büyük motivasyon oldu.
11-13 Haziran tarihleri arasında Frankfurt’ta gerçekleştirilecek olan uluslararası Techtextil 2013 fuarı bu alandaki son yenilik ve adaptasyonları tanıtacak. Fonksiyonel giysiler, korunumun önemli olduğu günlük dış giyimden, farklı talep ve ihtiyaçlara sahip yüksek uzmanlık gerektiren spor giysilere kadar uzanıyor. Su itici yüzey, sıklıkla hava şartlarından korunmak için kullanılırken; lekelenmelere karşı ve soğuktan korunmak için de tercih edilmeye başlandı. Bu tip bir korunum, uygun malzeme ve kaplamanın (su veya kir itici) seçilmesi, nano teknolojinin kullanımı ve renk, malzeme ve desen açısından tasarım özgürlüğü sunan uygun nonwoven iç tabakanın entegrasyonu ile sağlanabilir. Spor ürünlerin daha fazla kullanılması ve spor yaparken hissedilen rahatlık, müşterilerin şu anda gündelik giysilerinden beklentilerinin neler olduğunu daha iyi bir şekilde anlamasını sağladı. Sonuç olarak, bugünün yumuşak katmanlı konstrüksiyonları kendilerine şehir yaşamında da yer buldu. Sert veya elastik üst yüzeye; nemi uzaklaştıran rüzgar ve su itici membranlı orta yüzeye sahip çok tabakalı yumuşak, lamine konstrüksiyon, artık renkli olarak da üretilir ve hafiflik ile fonksiyonellikleri sayesinde uygun bir biçimde kullanılır hale geldi.
TEKNOLOJİDE YENİ GELİŞMELER
Nemin terleme yoluyla sıvı veya buhar halinde vücuttan dışarına atılmasında nem yönetimi, ısı yönetimi için tek çözüm olarak karşımıza çıktı. Vücut hareket halindeyken veya spor yapıyorken, ısınır ve ardından bir serinleme mekanizması olan terleme gerçekleşir. Vücut sıcakken ve deri yüzeyi nemli iken, hareket eden havadan kaynaklanan hissedilen sıcaklığa karşı vücudun korunması gereklidir. Dengeleme fonksiyonu, geleneksel olarak, mikroskobik olarak uzatılabilir ve boşluksuz, biyonik membranlar ile gerçekleştirilmektedir (Kjus’un kayak koleksiyonundaki ürünlerde olduğu gibi). Kjus, dış ve spor giyim üreten İsviçreli LK International AG’nin parçası olan bir şirkettir. Giysilerinde, İsviçre pazarında inovatif tekstil teknolojileri alanında lider Schoeller şirketinden aldığı c-change membranları kullanmakta. Membranlar köknar kozalağı sisteminin çalışmasını taklit eder. Membran ısınıp daha nemli bir hal aldıkça (çevre sıcaklığı ve vücut ısısı sebebiyle) polimer yapısı açılır ve sıvı halde de gerçekleşebilecek olan terleme geçişine izin verilir. Çevre koşulları soğuduğunda, boşluklar kapanır ve istenen ekstra ısı izolasyonu sağlanır. Bu özelliğin faydaları, iç giysiden dış giysiye tüm giysi çeşitlerinde kanıtlamıştır. Bunun bir diğer örneği İsviçreli Rokker şirketinin farklı teknolojik fonksiyonları motorcu giysileri üzerinde denemesidir. Bu ürünlerde, biyonik iklim, membran malzemesi Schoeller Textil tarafından sunulan coldback teknolojisi ile birleşir. Bu kombinasyon, güneş ışınları ve ısının koyu renkler tarafından yansıtılmasını aynı zamanda yüksek UV korunumunun mümkün olmasını sağlamaktadır. Bu son derece mantıklıdır. Ürünün görünümü sıradan olduğu gibi çeşitli yöntemlerle modern de olabilmektedir. Faz değiştiren malzemeler farklı bir teknolojik yaklaşım benimser ve fiziksel olayların kullanımını mümkün kılar. Bu durumda tekstil yüzeyine ve içine mikroskobik kapsüller yerleştirilir. Boulder (CO) Outlast ve onun bir kolu olan Heidenheim bu teknolojinin öncüleridir. Outlast bu kapsüllere Termocules adını vermekte ve kapsüller sıcak veya soğuk ısı piklerini azaltan parafine benzer bir madde ile doldurulmaktadır. Isıtıldığında, kapsül içindeki malzeme erimeye başlar bu da enerjinin absorblanmasına sebep olur. Soğutma ise malzemenin tekrar sertleşmesine sebep olur böylece ısının korunumu sağlanır. Faz değiştiren malzemeler, dengenin korunumunu sağlar. Bu özelliklere sahip tekstil malzemeleri dış ve iç giyimde ve yatak tekstilinde kullanılabilir. Bununla birlikte, yeni gelişmeler, bunu bir aşama daha ileri taşımakta, ve faz değiştiren malzemeleri liflere entegre etmeyi başarmaktadır. Polyester lifleri için bu son derece güzel bir uygulama olup, Amerikan Vanity Fair, Bowling Green (KY), ve De Pauli AG’den Alman Jockey markaları bu malzemeden mamül ürünlere portföylerinde yer vermektedir. Techtextil fuarı vücuda yapışık uygulamalarda kullanılan poliamid liflerinde bu teknoloji ile gelişmelerin tanıtıldığı bir dünya prömiyeri olacak. Bu liflerde sıcaklık dengelenmesiyle artan rahatlık faktörü gözler önüne serilecek. Fonksiyonel tekstiller alanında küresel pazar lider liderlerinden biri de Hollanda’da merkezi bulunan Advansa BV. Şirketin portföyünde Coolmax serisi ürünler ve Termolite markası ile satılan nonwoven ürünler yer alıyor. Coolmax lifleri kapok ve bambu gibi doğal liflerin çok kanallı yapısını taklit eden biyonik ürünler. Söz konusu lifler hafif olup, ıslaklık hissi vermeden büyük miktarlarda nemi absorblama kapasitesine sahiptir ve ısı ve nemi dışarıya verir. Aynı zamanda, lifler arasındaki kanallar izole edilmiş hava yastıklarını sahiptir ve vücut sıcaklığının rahat edilebilir bir düzeyde tutulmasını sağlamaktadır. Termolit markası içi boşluklu liflerden mamül nonwoven iç astarlarının ısı izolasyonunu gerçekleştirir. Gelecekte yapılması isteneni aktif nefes alabilirliğin sağlanmasıdır. Termocool performans izolasyonu vücudun doğal ısıl düzenlenmesinin değişen çaplara sahip lifler kullanmak suretiyle gerçekleştirmektedir. Yukardaki prensipten hareketle, ısı korunumu sağlanırken, soğuk çarpması gibi nemin negatif etkileri de mikro iklim koşullarında gerçekleşmekte böylece konfor özellikleri iyileştirilebilmektedir. Bu özellikler, yüksek fonksiyonellikte ve stilli spor giysiler, kayak ve snowboard koleksiyonlarına sahip olan İsviçreli tedarikçi firma Capranea tarafından kullanılmıştır. Firma, başlangıç seviyesinden profesyonellere kadar, her seviyedeki kayakçı ve snowboard’çuların performansına yardımcı olan thermocool teknolojisini kullanmaktadır.