Bugüne dek Avrupa çorap ithalatının % 65-70’sini oluşturan pamuklu soket çorap kategorisi rakamlarıyla analiz ettiğim Avrupa çorap pazarını, bu kez tüm çorap kategorilerini dikkate alarak, EUROSTAT rakamları ışığında analiz edeceğim.
2013 Yılında Büyüme Geri Geldi
Tüm çorap kategorileri ile Avrupa Çorap Pazarı, Grafik 1’de görebileceğiniz gibi, 2013 yılında 5.7 milyar çift büyüklüğündedir. 2010 ve 2011 yıllarında 5.9 milyar çift büyüklüğünde olan bu pazar 2011 sonunda başlayan Avrupa finansal krizi nedeniyle 2012 yılında, 2007 yılının da altında olan, 5.5 milyar çift seviyesine düşmüştür. Bir sonraki yazımda detayını vereceğim rakamlara göre, 2013 yılında, Avrupa’nın çorap ithalatında, ilk dört sırada olan Çin, Türkiye, Endonezya ve Pakistan’ın tümünde birden, Avrupa’ya çorap satışlarında ciddi artışlar görülmektedir. Ancak bu artışlar, Türkiye ve Çin karşısında oldukça küçük olan Pakistan’da yüzdesel olarak diğer ülkelerin çok üstünde gerçekleşmiştir. Avrupa çorap pazarı ithalat ve dahili satış kalemlerinden oluşmaktadır. 2004 yılından sonra daha çok ithalat bazlı büyüyen bu pazarda, İtalya ve Portekiz gibi iki ana çorap üreticisi de yer almaktadır. İtalya ve Portekiz’in diğer Avrupa ülkelerine yaptıkları satışlar iç satışlarda görülürken, örneğin İtalya ve Portekiz’in dahili olarak üretip kendi ülkesinde sattıkları çoraplar dış ticaret kapsamında olmadığından bu rakamlara dahil değildir. Bu şekilde, küçükte olsa diğer yerel üretimleri de dahil edersek, toplam Avrupa çorap pastasının 6 milyar çift’in çok üstünde olduğunu söyleyebiliriz. Avrupa’da ayrıca Almanya gibi hem kendi ihtiyacı için ithalat yapan hemde ithalatının bir kısmını diğer Avrupa ülkelerine satış yapan ülkeler bulunmaktadır.
Avrupa Çorap İthalat Talebi Artışta
Avrupa çorap pazarı büyümesini, Grafik 2’ye göre, Çin’e kotaların kalktığı 2004 yılından sonra çoğunlukla ithalatla karşılamaya başlamıştır. 2004 yılında 2.19 milyar çift olan iç satışlar karşısında 2.31 milyar çift çorap ithal edilmekteydi. Ağırlıkla Türkiye’nin Avrupa’nın çorap ithalat talebini karşılamakta olduğu, Avrupalı büyük alım satımcı ülkelerin hakim olduğu 2004 yılı öncesi dönemde, Avrupa içi satışlar toplam ithalat rakamlarıyla kafa kafaya gitmekteydi. Çin’in devreye girdiği 2004 sonrasında ise, çorap ihtiyacı olan ülkelerin alım satımcı ülkeleri devreden çıkararak, direk olarak Çin’den çorap alımı yapabilmesi sonucu 2004 yılı sonrasında Avrupa içi çorap satışlarında hiçbir artış görülmediği gibi, küçük bir düşüş de olmuştur. Grafik 3’e göre ise, 2007 yılına kadar hızla artan ithalat büyüme oranları, 2008 Amerikan finansal krizi sonrası oldukça yavaşlamış, 2011 yılının sonunda yaşadığımız Avrupa krizi sonrasında 2012 yılında çökmüştür. %10’luk büyüme göstererek, geri dönüş yılı olduğunu teyit eden 2013 yılındaki büyümenin 2014 ve 2015 yılında da artarak devam edeceğini tahmin etmekteyim.
Avrupa Çorap Pazarı 4 Milyar Euro
Avrupa çorap pazarının toplam büyüklüğü Grafik-4’e göre yaklaşık 4 milyar avrodur. 2004 yılında 2.8 milyar avro olan pazar, Çin kaynaklı artan ithalatın pazarı büyütmesi sonucu 2011 yılında 4.2 milyar avro’ya ulaşmış, sonrasında da 3.9 milyar avro’da stabilize olmuştur.
Pazarın Kaymağını Alım Satımcılar Yiyor
Çift bazında Avrupa içi satışlar 2004-2013 dönemi %7.8 küçülürken, toplam kazanç anlamında Avrupa iç pazarın parasal büyüklüğü 2004-2013 döneminde %22 büyüme göstermiştir. Benzer şekilde, Avrupa ithalatı 2004-13 döneminde çift bazında %60 büyürken, parasal olarak da %70 büyümüştür. Avrupa iç pazarı 2013 yılında 2 milyar çift iken toplam satış 2.2 milyar avro büyüğündedir. Yani ortalama iç pazar çorap fiyatı 1.1 avrodur (bakınız Grafik 6). Aynı şekilde toplam Avrupa ithalatı 2013 yılında 3.7 milyar çift iken toplam ciro 1.7 milyar avro olup ortalama çift çorap fiyatı 0.46 avrodur. Yani Avrupalı üretici ve alım satımcı ülkeler, Avrupa’ya çorap satan Çinli, Türk, Endonezya’lı, Pakistan’lı üreticilere göre %68 daha az çorap satıp %30 daha fazla para kazanmaktadır. Fason olarak üretilen çorapların bize bıraktığı kar marjının kat kat fazlası bizden çorabı alıp satan ülkeler tarafından kazanılmaktadır. Bu konu üzerinde hep birlikte oturup stratejiler geliştirmemiz gerekir diye düşünüyorum.
İç Pazar Fiyatları Artarken İthalat Fiyatları Yerinde Sayıyor
2004 döneminden günümüze kadar 0.40/0.47 avro ortalama fiyatları bandına sıkışmış ortalama Avrupa çorap ithalat fiyatları yanında, Grafik 6’da göreceğiniz gibi 2004 yılında 0.76 avro ile başlayan 2013 yılında 1.11 avroya tırmanan Avrupa içi çorap satış fiyatları… söyleyecek fazla bir söz bırakmıyor insana…
Makalemi bitirirken son olarak şunu söylemek isterim: fason üretim yerine gelecekte kendi marka ve dizaynlarımızla, aracısız ürün satışları yapabilmek stratejik hedefimiz olmalı. Bu hedefimizi ulaşmamızı kolaylaştıracak karlılığı da Grafik-6’da kolaylıkla görebilirsiniz.
Türkiye uzun yıllardır Avrupa çorap satışlarında Almanya ve İngiltere ağırlıklı gitmektedir. Önümüzdeki yıllarda, Çin geri çekilirken, Çin’in yerini doldurabilecek stratejik hamleler içinde, bizim de orta vadede, Çin’in Avrupa satışlarında yaptığı birçok ülkeye yayılma stratejisini de izlememiz gerekebilir diye düşünüyorum. Bu da bizim, alım satımcı ülkelere yaptığımız satışları devam ettirirken, kendimizinde birçok Avrupa ülkesine direkt satış yapabilme altyapısını hazırlamamızı gerektirecektir. Bizi, fason satış yaptığımız ülkelere rakip durumuna sokacak bu yeni durum, daha yüksek kar marjını içinde barındırırken, çok büyük olasılıkla, satışların artan maliyetini de rahatlıkla karşılayabilecek karlılığı bize sağlayabilecektir.