As sustainability becomes a priority in the textile industry, recycling practices are shifting from being a trend to a necessity. With upcoming regulations from the European Union, the adoption of circular economy models in the sector is becoming inevitable.
Amid the rising global environmental pollution, the textile industry has emerged as one of the largest waste producers. The rise of “fast fashion” has contributed significantly to textile waste, with annual textile waste reaching 17 million tons in the United States, 4 million tons in Europe, and 40 million tons globally. In Türkiye, 1.8 million tons of textile products are consumed annually, with 600,000 tons ending up in landfills.
The industry’s carbon footprint: A Growing concern
If no action is taken to ensure sustainability, the textile industry could consume 26% of the world’s carbon budget by 2050. In the same year, the use of non-renewable raw materials in the textile and apparel sector is expected to reach 300 million tons, with the amount of microplastics released into the oceans expected to hit 22 million tons. This makes it clear that traditional production methods must be abandoned in favor of recycling-focused models.
New EU regulations on textile waste
Starting in 2025, the European Union will mandate the separate collection of textile waste, prohibiting its incineration or mixing with household trash. This regulation is expected to significantly contribute to recycling efforts. In the textile sector, two key processes are emerging: reuse and recycling. Reuse extends the lifespan of products by selling or donating second-hand textile items, while recycling converts waste into new textile or non-textile products. Experts in the field suggest that with the widespread adoption of recycling processes, textile waste can be transformed into economic value, providing positive contributions to the industry.
Uşak: The heart of textile recycling in Türkiye
Uşak has established itself as Türkiye’s leading city in textile recycling. With its industrial capacity, the city not only leads the sector but also provides both economic and ecological benefits through its recovery activities. As global interest in textile recycling rises, investments in Türkiye’s textile recycling sector are also accelerating. Uşak accounts for approximately 72% of the country’s total textile recycling activities, processing 1,700 tons of textile waste daily and converting 510,000 tons annually into 484,500 tons of fiber, creating a $720 million added value for the economy. In addition to textiles, Uşak also engages in the recovery of leather, ceramics, metal, plastic, paper, rubber, and packaging materials, positioning itself as a center for circular economy practices.
Exports from Uşak to 62 countries
Textile recycling plays a critical role not only economically but ecologically. For instance, producing one kilogram of cotton textile requires approximately 10,000 liters of water, but recycling can significantly reduce this consumption. In 2018, while Türkiye’s total water usage was 54 billion cubic meters, Uşak’s textile recycling efforts helped save 4.8 billion cubic meters of water, providing substantial environmental benefits. Türkiye, a global leader in cotton fiber recovery, holds an 18.6% market share with a $70.6 million export volume. Uşak exports recycled materials, regenerated yarn, knitting, hosiery, and socks to 62 countries worldwide, with nearly 70% of the socks yarn used globally sourced from Uşak, highlighting the city’s critical role in the industry.
Global brands moving toward recycling
As the importance of the circular economy grows, international brands are increasingly focusing on recycling-oriented solutions to meet their sustainability goals. Both manufacturers and consumers are becoming more conscious of the need for recycling, with global trends showing that recycling awareness is spreading as income levels and education standards rise. As demand for recycling-based production models increases in the fashion world, companies are taking steps to optimize waste management and create new opportunities. Uşak, leading the way in textile recycling, continues to contribute to a more sustainable future.
Global examples of textile recycling practices
According to the Ministry of Industry and Technology’s pre-feasibility report on the Bursa Province Textile and Recycling Facility, significant strides have been made in textile recycling worldwide:
- India: Panipat Recycling Center
India, one of the world’s largest textile producers, focuses its textile recycling efforts in the Panipat region, which hosts around 150-200 processing centers generating $62 million in annual revenue and employing 20,000 people. - France: Circular Textile Stock Exchange
France is a pioneer in integrating textile recycling with its national circular economy policy. The country established the Circular Textile Stock Exchange, aiming to collect at least 50% of the textile waste on the market and recycle or reuse 95% of the collected materials. - Germany and the UK: Global Project Partnerships and Recycling Facilities
Germany and the UK are among the best countries in terms of textile recycling systems, offering top examples of products made from recycled textiles. These countries also establish special recycling facilities to encourage public participation in recycling. - Netherlands: Holistic Approach to Recycling Chains
The Netherlands employs a holistic recycling chain, including the collection, sorting, reprocessing, and recycling of textile waste. Various commercial and charity organizations regularly collect and process textile waste. - Belgium: One of Europe’s Leading Recycling Centers
The Flanders Region in Belgium is known for having one of the best waste management systems in Europe. It is recognized as one of Europe’s major recycling hubs, promoting sustainable waste management policies. - United States: Large Portion of Textile Waste Recycled via Charities
In the US, over 15 million tons of used textile waste is generated annually, doubling in the past 20 years. Around half of these items are distributed to the public through charitable organizations, while 61% of recyclable textile products are exported to other countries.
Environmental benefits of textile recycling
Textile recycling significantly contributes to environmental protection. By recycling materials, the energy used in garment production is preserved, and fewer natural resources are depleted. This helps reduce the negative environmental impacts and supports a more sustainable future.
***
Tekstilde geri dönüşüm artık zorunluluk
Tekstil sektöründe sürdürülebilirlik öncelikli hale gelirken, geri dönüşüm uygulamaları da bir trend olmaktan çıkıp zorunluluğa dönüşüyor. Avrupa Birliği’nin yaklaşan düzenlemeleriyle birlikte, sektörde döngüsel ekonomi modellerinin benimsenmesi kaçınılmaz hale geliyor.
Dünya genelinde çevresel kirliliğin artmasıyla birlikte, tekstil sektörü de en fazla atık üreten endüstriler arasına girdi. “Hızlı moda” akımının yaygınlaşması, tekstil atıklarının ciddi boyutlara ulaşmasına neden oldu. Yıllık tekstil atığı miktarı ABD’de 17 milyon tonu, Avrupa’da 4 milyon tonu, dünya genelinde ise 40 milyon tonu buluyor. Türkiye’de ise her yıl 1 milyon 800 bin ton tekstil ürünü tüketilirken, bunun 600 bin tonu çöpe gidiyor.
2050’de karbon bütçesinin %26’sını tüketebilir
Sürdürülebilirlik konusunda gerekli adımlar atılmazsa, tekstil sektörü 2050 yılına kadar dünyanın karbon bütçesinin %26’sını tek başına tüketebilir. Aynı yılda tekstil ve hazır giyim sektöründeki yenilenemeyen hammadde kullanımının 300 milyon tona, okyanuslara salınan mikroplastik miktarının ise 22 milyona çıkması bekleniyor. Bu durum, geleneksel üretim yöntemlerinin terk edilmesini ve geri dönüşüm odaklı modellerin benimsenmesini zorunlu kılıyor.
Avrupa Birliği’nden yeni düzenlemeler
Avrupa Birliği, 2025 yılından itibaren tekstil atıklarının ayrı toplanmasını zorunlu hale getiriyor ve bu atıkların yakılmasını ya da evsel çöplere karıştırılmasını yasaklıyor. Bu düzenlemenin, geri dönüşüm faaliyetlerine önemli katkı sağlaması bekleniyor. Tekstil sektöründe geri dönüşüm ve yeniden kullanım olmak üzere iki temel süreç öne çıkıyor. Yeniden kullanım, tüketicilerin tekstil ürünlerini ikinci el olarak satması ya da bağışlamasıyla ürünlerin ömrünü uzatmayı amaçlarken, geri dönüşüm ise atıkların yeni tekstil veya tekstil dışı ürünlere dönüştürülmesini sağlıyor. Sektör uzmanları, geri dönüşüm süreçlerinin yaygınlaşmasıyla birlikte tekstil atıklarının ekonomik bir değere dönüşebileceğini ve bu durumun sektöre olumlu katkı sağlayacağını belirtiyor.
Dönüşümün merkezi Uşak
Uşak, tekstil geri dönüşümü alanında Türkiye’nin lider şehri konumunda. Sanayi kapasitesiyle sektörde öncü olan şehir, geri kazanım faaliyetleriyle hem ekonomik hem de ekolojik kazanç sağlıyor. Dünya genelinde tekstil geri dönüşümüne olan ilgi artarken, Türkiye’de de bu alandaki yatırımlar hız kazanıyor. Tekstil geri dönüşümü konusunda en önemli merkezlerden biri olan Uşak, sektördeki toplam geri dönüşüm faaliyetlerinin yaklaşık %72’sini karşılıyor. Günlük 1700 ton, yıllık ise 510 bin ton tekstil atığı işlenerek 484 bin 500 ton elyafa dönüştürülüyor ve böylece ekonomiye 720 milyon dolarlık bir katma değer sağlanıyor. Tekstil dışında deri, seramik, metal, plastik, kâğıt, lastik ve ambalaj geri kazanımı gibi alanlarda da faaliyet gösteren Uşak, döngüsel ekonomi anlayışının merkezlerinden biri haline gelmiş durumda.
Uşak’tan 62 ülkeye ihracat
Tekstil geri dönüşümü sadece ekonomik değil, ekolojik açıdan da kritik bir rol oynuyor. 1 kilo pamuklu tekstil ürünü için yaklaşık 10 bin litre su harcanırken, geri dönüşümle bu miktarın büyük bir kısmı tasarruf edilebiliyor. 2018 yılında Türkiye’nin toplam su tüketimi 54 milyar metreküpken, Uşak’taki tekstil geri dönüşüm faaliyetleri sayesinde 4,8 milyar metreküp suyun kullanımı önlenerek çevreye büyük bir katkı sağlandı. Pamuk lifi geri kazanımında dünya lideri olan Türkiye, 70,6 milyon dolarlık ihracat hacmiyle %18,6’lık bir pazar payına sahip. Uşak’tan dünya genelinde 62 ülkeye, geri kazanılan kırpıntı malzemeler, rejenere iplik, örgü, triko ve çorap ihraç ediliyor. Dünya genelinde çorap üreticilerinin kullandığı ipliğin %70’e yakınının Uşak’tan temin edilmesi, şehrin sektördeki kritik rolünü gözler önüne seriyor.
Küresel markalar geri dönüşüme yöneliyor
Döngüsel ekonominin önemi artarken, uluslararası markalar da sürdürülebilirlik hedefleri doğrultusunda geri dönüşüm odaklı çözümlere yöneliyor. Hem üreticiler hem de tüketiciler bu konuda daha bilinçli hale gelirken, küresel trendler göz önüne alındığında, geri dönüşüm bilincinin gelir seviyesi ve eğitim düzeyi arttıkça yaygınlaştığı gözlemleniyor. Moda dünyasında geri dönüşüm odaklı üretim modellerine olan talep artarken, şirketler hem atık yönetimini optimize etmeye hem de yeni fırsatlar oluşturmaya yönelik adımlar atıyor. Tekstil geri dönüşümü alanındaki bu gelişmelere öncülük eden Uşak, sürdürülebilir bir geleceğe katkı sağlamaya devam ediyor.
Dünyada tekstil geri dönüşümü: Örnek ülkeler ve uygulamaları
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Bursa İli Tekstil ve Geri Dönüşüm Tesisi Ön Fizibilite Raporu’na göre, dünya genelinde tekstil geri dönüşümü konusunda atılan önemli adımlar şöyle:
Hindistan: Tekstil geri dönüşüm merkezi Panipat
Dünyanın en büyük tekstil üreticilerinden biri olan Hindistan’da, tekstil geri dönüşümü Panipat bölgesinde yoğunlaşıyor. Bölgede yaklaşık 150-200 işleme merkezi bulunuyor ve yıllık 62 milyon dolar ciro elde ediliyor. Bu sektörde toplam 20 bin kişi istihdam ediliyor.
Fransa: Döngüsel tekstil borsası ile hızlı tedarik
Fransa, tekstil geri dönüşümünü ulusal döngüsel ekonomi politikasıyla birleştiren öncü ülkelerden biri. Bu amaçla Döngüsel Tekstil Borsası’nı (Circular Textile Stock Exchange) kurdu. Bu borsanın hedefi, pazardaki tekstil atıklarının en az yüzde 50’sini toplamak ve toplananların yüzde 95’ini yeniden kullanıma veya geri dönüşüme kazandırmak.
Almanya ve İngiltere: Küresel proje ortaklıkları ve geri dönüşüm tesisleri
Almanya ve İngiltere, tekstil geri dönüşümü alanında en iyi sistemlere sahip ülkeler arasında yer alıyor. Bu iki ülke, geri dönüştürülmüş tekstilden üretilen ürünler konusunda en iyi uygulama örnekleri sunuyor. Ayrıca, halkın geri dönüşüme katılımını teşvik etmek için özel geri dönüşüm tesisleri kuruyorlar.
Hollanda: Geri dönüşüm zincirinde bütünsel yaklaşım
Hollanda, tekstil atıklarının toplanması, sıralanması, yeniden satışa uygun olanların değerlendirilmesi ve geri dönüşüme kazandırılması süreçlerini kapsayan bir geri dönüşüm zincirine sahip. Tekstil atıkları, çeşitli ticari ve yardım kuruluşları tarafından düzenli şekilde toplanıyor ve işleniyor.
Belçika: Avrupa’nın geri dönüşüm merkezlerinden biri
Belçika’daki Flaman Bölgesi, atık yönetimi ve mevzuat açısından Avrupa’nın en iyi geri dönüşüm uygulamalarından birine sahip. Bölge, Avrupa’nın büyük geri dönüşüm merkezlerinden biri olarak kabul ediliyor ve sürdürülebilir atık yönetimi politikalarıyla öne çıkıyor.
ABD: Tekstil atıklarının büyük bölümü yardım kuruluşları aracılığıyla değerlendiriliyor
ABD’de her yıl 15 milyon tondan fazla kullanılmış tekstil atığı ortaya çıkıyor. Bu miktar, son 20 yılda iki katına çıkmış durumda. Ortalama bir Amerikalı yılda yaklaşık 80 kilo kullanılmış kıyafet atıyor. Tekstil Geri Dönüşüm Konseyi’ne göre, bu kıyafetlerin yaklaşık yarısı yardım kuruluşları aracılığıyla halka ulaştırılıyor. Geri dönüştürülebilir tekstil ürünlerinin yüzde 61’i ise diğer ülkelere ihraç ediliyor.
Tekstil geri dönüşümünde dikkat edilmesi gerekenler ve çevresel faydaları
Tekstil geri dönüşümü, çevreye büyük katkı sağlayan bir süreçtir. Ancak bu sürecin verimli olabilmesi için bazı önemli adımlara dikkat edilmesi gerekir. Özellikle, farklı malzeme ve renklerin ayrılması gerektiği unutulmamalıdır. Bu, geri dönüştürülen ipliklerin yüksek kalitede olmasını ve işlendikten sonra yeni ürünlere dönüştürülmesini sağlar. Aynı zamanda, kullanılan enerji ve doğal kaynakların boşa harcanmaması için geri dönüşüm sürecine özen gösterilmelidir.
Neden tekstil geri dönüşümü önemlidir?
Giydiğimiz her kıyafet, üretim aşamasında çok sayıda kaynak ve enerji tüketir. Bu süreçler uzun ve zahmetli olup, su ve doğal kaynaklar açısından yoğun bir maliyeti vardır. Artık ihtiyacımız olmayan veya kullanmadığımız giysiler, israf edilmek yerine geri dönüştürülmelidir. Tekstil geri dönüşümü, bu materyallerin başka bir kişiye faydalı olabilecek yeni ürünlere dönüşmesini sağlar, böylece kaynakların boşa harcanmasının önüne geçilir.
Geri dönüştürülmüş tekstillerin çevreye katkıları
Tekstil geri dönüşümü, çevreyi koruma adına önemli bir adım olup, eski giysi ve malzemelerin yeniden işlenmesini sağlar. Bu sayede, giysi üretimine harcanan enerji kaybolmaz ve doğada daha az doğal kaynak tükenir. Geri dönüşüm sayesinde, daha sürdürülebilir bir gelecek için daha az doğal kaynak kullanılır, böylece çevreye olan olumsuz etkiler azaltılmış olur.
